TÜRKİYE - YUNANİSTAN Ticari İlişkileri 10 Kat Arttı
Yunanistan-Türkiye arasındaki ticari ilişkiler ‘yok’
denilecek seviyelerde iken, 1999 yılında her iki ülkede de yaşanan deprem
miladi bir tarih oluşturmuş, deprem sonrası başlayan yakınlaşma, kısa sürede
ticari ilişkilere de yansımış ve gecen süre içinde ticari ilişkiler ciddi bir
yükselişe geçerek 10 kat artış göstermiştir. Yunanistan’ın 1821’de bağımsızlığını kazanmasından itibaren
Türkiye-Yunanistan ilişkileri, Atatürk ve İnönü’nün Cumhurbaşkanlık dönemleri
dışında, gerginlikler ve savaşlarla belirlenmiş, iki ülke arasındaki tarihsel
temeller ve siyasi problemler, ilişkilerin uzun yıllar sınırlı kalmasına neden olmuştur.
Yunanistan Türkiye arasındaki ticari ilişkiler ‘yok’ denilecek seviyelerde iken
1999 yılında her iki ülkede de yaşanan deprem miladi bir tarih oluşturmuş,
deprem sonrası başlayan yakınlaşma kısa sürede ticari ilişkilere de yansımış ve
gecen süre içinde ticari ilişkiler ciddi bir yükselişe geçerek 10 kat artış göstermiştir.
Yunan-Türk Ticaret Odası Başkanı Panagiotis K. Koutsikos, ''TÜRKLERLE
İŞ YAPARSANIZ, AYNI ZAMANDA 300 MİLYONLUK TÜRK DÜNYASINA DA ULAŞABİLİRSİNİZ.''
Komşumuz Yunanistan‘la Türkiye’nin arasındaki ticari ilişkiler
‘yok’ denilecek seviyelerde iken 1999 yılı dönüm noktası oldu ve ikili ilişkiler
hızla yükselişe geçti. Ancak, bu hızlı yükselişe rağmen her iki ülkenin 75
milyar doları bulan dış ticaret hacmi içinde birbirilerinden aldıkları pay yüzde
1,2 civarında kalmış durumda. Her iki tarafın iş çevreleri, yapılan görüşmelerde
farklı bölgesel coğrafyalara ‘köprü’ durumundaki iki komşu arasında bundan çok
daha fazlasının beklentisi içinde olduklarını ifade ediyorlar. Her iki ülke işadamları
ve yatırımcıları arasında yapılan ticari gezilerde Yunanistan ve Türkiye iş çevreleri
ortak bir görüşte üstünde birleşiyorlar ’’birlikte olmak için geç kalındı, daha
fazla vakit kaybetmeden uygun alanlarda yoğun işbirliğine girip başka pazarlara
da birlikte yönelmeliyiz.’’ Yunanlı işadamlarına ‘Türklerle iş yaparsanız, aynı
zamanda 300 milyonluk Türk dünyasına da ulaşabilirsiniz’ çağrısında bulunan
Yunan-Türk Ticaret Odası Başkanı Koutsikos, Türkiye ile Yunanistan arasında başka
komşu ülkelerinki kadar iyimser olmasa da 2010 yılına kadar yüzde 10
seviyesinde ticari ilişkinin olacağı inancında. Selanik Sanayi ve Ticaret Odası
Başkan Yardımcısı İona Dambassinas da Türkiye ve Yunanistan’ın ticari işbirliklerinin
bundan sonra hızla artacağına inananlardan. Yunanistan ve Türkiye ekonomi çevreleri uzun yıllar siyaset
adamlarının kuramadığı yakınlaşmayı sağlamaya çalışıyor. Ekonomik krizle
birlikte ihracata yönelen, kaliteli üretim yapan küçük ve orta boy işletmeler için Yunanistan ulaşılabilir bir konumda. Avrupa
Birliği üyesi ve AB yardımlarından en fazla payı alan Yunanistan tarafından bakıldığında
ise Orta Asya Ülke Pazarlarına ulaşılabilecek tek kapı Türkiye.
TÜRKİYE’DE FAALİYET GÖSTEREN YUNAN FİRMA 250 YÜKSELDİ
Hazine Müsteşarlığı verilerine göre, 1999 yılı öncesi 34 civarında
olan Türkiye’deki Yunan firma sayısı (Bunların büyük çoğunluğu İstanbul’dan göçen
Rumlardır) 2008 yılında 250’ye yükselmiştir. Ulusal Bankası (NBG) Finansbank’ın
çoğunluk hisselerini satın alarak Türkiye finans sektörüne giren Yunanistan NBG
tarafından Türkiye’ye yaklaşık 2.9 Milyar Dolarlık bir sermaye transferi gerçekleşmiştir.
Bu rakam Yunanistan’ın tarihinde yurt dışına ihraç ettiği en büyük sermaye özelliği
taşımaktadır. Türkiye’deki Yunan yatırımcılar, genellikle bilişim teknolojisi
(IT) alanına ilgi duymakta olup; tarım uygulamaları, ambalaj, plastik, eczacılık,
kozmetik, balıkçılık gibi alanlarda yatırım yapmaktadırlar.
TÜRKİYE, YUNANİSTAN'IN TÜM DÜNYADA YAPTIĞI İTHALATTA 12. İHRACATTA
İSE 9. SIRADA
Yunanistan’daki mevcut uygulamalardan kaynaklanan AB dışı
ülkelerden gelen yatırımcılara oturma ve çalışma müsaadesinde yaşanan
sıkıntılarda son dönemlerde olumlu değişiklikler olmasına rağmen halen birkaç
tane firma dışında Yunanistan’da ciddi anlamda yatırım yapan herhangi bir Türk
şirketi bulunmamaktadır.
Son dönemlerdeki gelişmeler neticesinde Yunanistan pazarında
Türk ürünlerine yönelik ön yargıların ilişkilerdeki yakınlaşmaya ve yumuşamaya
paralel olarak talebi arttırmıştır. Fiyat, kalite ve standartların uygun olması,
durumunda Yunan tüketicisinin Türk ürünlerini tercih ettiği gözlemlenmektedir.
Yunanlı alıcı çok ciddi bir fiyat avantajı olmaması halinde coğrafi yakınlık
nedeniyle Türkiye ürünlerini tercih etmektedir. Yunanistan pazarı hem zevk ve
beğeniler hem de coğrafi bakımdan ülkemize yakın, aynı zamanda alım gücü yüksek
bir pazardır. Dünya Bankası verilerine göre, Yunanistan’da satın alma gücü
paritesine göre kişi başı GSYİH 33,000 dolardır.
Yunanistan'daki mevcut uygulamalardan kaynaklanan AB dışı ülkelerden
gelen yatırımcılara oturma ve çalışma müsaadesinde yaşanan sıkıntılarda son dönemlerde
olumlu değişiklikler olmasına rağmen halen birkaç tane firma dışında
Yunanistan'da ciddi anlamda yatırım yapan herhangi bir Türk şirketi bulunmamaktadır. Yunanistan’ın tüm
dünyadan yaptığı ithalatta Türkiye 12. sırada, tüm dünyaya yaptığı ihracatta
ise 9. sırada yer almıştır. Topluluk içi ticaret değerlendirme dışı bırakıldığında
Türkiye’nin Yunanistan’ın ithalatındaki yer 5.lik ihracatındaki yer ise 2.lik
olmuştur. Yunanistan’daki mevcut uygulamalardan kaynaklanan AB dışı ülkelerden gelen yatırımcılara oturma ve
çalışma müsaadesinde yaşanan sıkıntılarda son dönemlerde olumlu değişiklikler
olmasına rağmen halen birkaç tane firma dışında Yunanistan’da ciddi anlamda
yatırım yapan herhangi bir Türk şirketi bulunmamaktadır. 2008 sonu itibari ile Ziraat Bankası, Ferrosteel International Trade
S.A. , Tike, İnci Ayakkabı, Koton Tekstil, İpekyol Hellas, Machka, Gizia,
Multimedia, Home Sweet Home, KRT, UPS Inform Yunanistan’da yatırım yapan önemli Türk şirketleridir. Ekonomik büyüklük açısından
AB ülkeleri arasında 11. sırada bulunan Yunanistan ile Türkiye arasındaki
ticari ilişkiler Gümrük Birliği Anlaşması çerçevesinde yürütülmektedir.